La Gasconha Tolosana
La Gasconha Tolosana : un paisatge au caractère gascon e un bastit a l’arquitèctura tradicionala qu’a las colors de la tèrra, tanplan coma teula cuèita o crusa.
Descobrissètz l’encant deus vilatges-glèisas, deus vilatges-carrèras, deus castèthsnaus situats sus las costèras de Gasconha on l’encadenada de comas, costalats e tupèrs ofrissen punts de vista panoramics excepcionaus !
Auradèr
La mòta medievala de Blancafòrt es le punt mes haut e mes veseder de luenh.
Bèthpoi
Traversat per une linha de cresta, Bèthpoi compta un portau gent deu sègle en XVII , una glèisa e un molin.
Isabelle SOURIMENT (País Pòrtas de Gasconha)
Castilhon de Savés
Sa situacion geografica ofrís un espectacle excepcionau sus la campanha e les Pirenèus.
Yves SENECAL
Clarmont de Savés
Le castèth actuau presenta una demòra genta d’estile neo classic. La glèisa compreng un cloquèr-mur dambe tres oberturas.
Endofièla
Vilatge vièlh fortificat, aqueth Castèthnau es entourat de muralhas.
Isabelle SOURIMENT (País Pòrtas de Gasconha)
Fontanilhas
Fontenilhas, ciutat dambe petitas honts (fonts) es una comuna deu departament vesin, la Garone Hauta..
(Yves SENECAL)
Fregovièla
Castèthau medievau.
Liars
Aqueth vilatge possedís una mòta feodala que las originas ne vengossen deux sègles Xen XI.
Marestanh
L’òrde deus Templièrs bastís le vilatge au sègle XIII. E descobrir au pè deu vilatgee, a broa de Sava, le molin dit « des Templièrs » qu’ofrís un encastre campestrau, plan aimat deus pescaires.
Montferrand de Savés
L’accès a la carrèra màger deu vilatge se hèr per un pòrge que costeja la glèisa on maisons a corondatges capèran cobèrts.
Isabelle SOURIMENT (País Pòrtas de Gasconha)
Pujaudran
Traversat peu camin de Sant Jaume, le vilatge fortificat comptava tres espitaus.
Rasengas, castrum atestat au sègle XIIIen
La glèisa, dedicada a Nòsta Dama de Sant Blasi deus Viatjaires, es inscriuta aus monuments istorics.
Segofièla
Le bastit en teulas rojas de tipe tolosan hè la caracteristica d’aqueth Castèthnau.
Isabelle SOURIMENT (País Pòrtas de Gasconha)
L’Isla de Baish : de gèr e d’auèi
Una brica d’istòria…
Les Jordans, prumèrs sénhers lisleses, s’illustrèguen pendent la prumèra crosada. Un d’aqueres, Bertran, estoc canonisat e la vila de Sent Bertran de Comenge, en Garona Hauta, pòrta son nom.
Una estatua deu Sant estoc apitada a la sortida de la comuna. De son passat vièlh, la vila consèrva la pont « Tourné » (sègle XIIIen) e la tor-cloquèr (sègle XIVen).
D’economia essencialament rurala, la vila èra reputada ende son comèrci de grans. La hala estoc bastida au sègle XIX tanplan coma l’ostau de comuna qu’es aperat, a còps, « petit Capitòli », referéncia a Tolosa.
Manufacturas espelissen au sègle XXen dambe la fabricacion de mòbles, de cauçaduras...
Auèi, L’Isla de Baish es venguda un pòle de desvelopament economic important dambe mantuas zònas d’activitats. Le creish demografic i es hòrt e ne hè e ne hascoc una vila centre de la segonda corona tolosana. Son dinamisme ne hè auèi la segonda vila deu departament en tèrme de populacion.
Una vila que cresih còsta la capitala regionala : una vertadèra capitada d’un maridatge entre le rurau e l’urban !
Yves SENECAL
L’Isla de Baish es un estanc deu carreg deus tròces de l’A380 suu trajècte Lengon Còrnabarriu, aperat IGG (Itinerari Grand Gabarit).